سراج معلم

این دو پیشنهاد از سوی برخی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی که متمایل به دولت هستند مطرح شده است.

هاشمی‌رفسنجانی رئیس هیئت مؤسس و هیئت امنای دانشگاه آزاد نیز هفته گذشته در سخنانی اعلام داشته بود: برای انتخاب رئیس یک دانشگاه باید در راهروهای شورای عالی انقلاب فرهنگی معطل شویم.

پیشنهادات:

پیشنهاد اول این است که وظیفه تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها به‌عهده رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی (رئیس‌جمهور)، وزیر بهداشت و وزیر علوم گذاشته شود.

پیشنهاد دوم این است که این فرآیند به کمیته‌ای 4نفره با حضور وزیر علوم، وزیر بهداشت،‌ رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی سپرده شود و اگر این کمیته درباره سرپرست دانشگاهی توافق کرد و به اجماع رسیدند، همان تصمیم گرفته شود و اگر به اجماع نرسیدند در نهایت رئیس‌جمهور در این خصوص تصمیم‌ بگیرد و نظر او تعیین‌کننده باشد.

با توجه به پیشنهاد دوم، در صورتی که کمیته مورد نظر درباره تأیید صلاحیت سرپرست دانشگاهی به نتیجه نرسید، رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی (رئیس‌جمهور) به موضوع ورود پیدا کرده و با نظر رئیس‌جمهور، سرپرست دانشگاه مورد نظر تأیید و یا عدم تأیید صلاحیت می‌شود.

*تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها از وظایف قانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی است

فرآیند انتخاب سرپرستان دانشگاه‌ها و تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها در حال حاضر پروسه‌ای دارد که بخشی از آن به‌‌عهده وزارت علوم و بخش دیگری از آن جزو وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

این پروسه با معرفی سرپرست دانشگاه از سوی وزیر علوم آغاز می‌شود. وزیر علوم در مدت زمانی معمولاً سه‌‌ماهه فرصت دارد که سرپرست دانشگاه معرفی شده را برای تأیید صلاحیت به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کند.

شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز سرپرستان دانشگاه‌های معرفی شده را برای تأیید صلاحیت به هیئت نظارت و بازرسی شورا معرفی می‌کند.

نتیجه کسب‌شده در این هیئت به دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام شده و تأیید صلاحیت سرپرست دانشگاه معرفی شده در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار می‌گیرد و در صحن جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به رأی‌گیری گذاشته می‌شود.

براساس تعداد آرای کسب‌شده در شورا، در این زمینه تصمیم‌گیری می‌شود و سرپرست دانشگاهی که موفق به کسب رأی اکثریت آرای اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی شود به‌‌عنوان رئیس دانشگاه مربوطه تأیید صلاحیت شده و حکم ریاست او توسط رئیس‌جمهور صادر و ابلاغ می‌شود.

کبری خزعلی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، درباره دستور جلسه امروز شورای عالی انقلاب فرهنگی و بررسی پیشنهادهای جدید در زمینه تغییر فرآیند تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها، اظهار داشت: در جلسه امروز شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار است انتخاب سرپرستان دانشگاه‌ها با فرآیند جدیدی از سوی رئیس محترم شورا و رئیس‌جمهور مطرح شود.

*پیشنهادات تغییر فرآیند، تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها را به صحن شورا نخواهد آورد

خزعلی با بیان اینکه درباره فرآیند جدید دو پیشنهاد مطرح است، افزود: یک پیشنهاد این است که وظیفه تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها به‌عهده رئیس‌جمهور، وزیر بهداشت و وزیر علوم گذاشته می‌شود و این سه مقام درباره تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها تصمیم می‌گیرند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به پیشنهاد دومی که قرار است در این زمینه مطرح شود، تصریح کرد: پیشنهاد دوم این است که این فرآیند به کمیته‌ای 4نفره با حضور وزیر علوم، وزیر بهداشت،‌ رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی سپرده شود و اگر این کمیته 4نفره درباره سرپرست دانشگاهی توافق کردند و به اجماع رسیدند، همان تصمیم گرفته شود و اگر به اجماع نرسیدند در نهایت رئیس‌جمهور در این خصوص تصمیم‌ گیرد و نظر او تعیین‌کننده باشد.

وی یادآور شد: در هر دو فرآیند پیشنهادی، تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها دیگر به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی نخواهد آمد و مسئولان اجرایی درباره تأیید صلاحیت و انتخاب سرپرستان دانشگا‌ه‌ها تصمیم‌گیری خواهند کرد.

خزعلی با اشاره به روند قبلی تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها و شرح وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی از دیدگاه امام(ره)، اظهار داشت: در زمان حضرت امام(ره) شورای عالی انقلاب فرهنگی وظایفی را به‌عهده داشت که طی آن تغییر فرهنگ، سیاست‌های فرهنگی و بررسی صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها از جمله آنها بود که بر این اساس وزرای محترم بهداشت و علوم کاندیداهای پیشنهادی رؤسای دانشگاه‌ها را به اعضای شورا معرفی می‌کردند و شورای عالی انقلاب فرهنگی به افراد ذی‌صلاح رأی می‌داد و گاهی نیز خواهان تغییراتی بود که وزیر محترم تمکین و فرد دیگری را معرفی می‌کرد.

*روند فعلی تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها مراکز علمی را از بازی‌های سیاسی دور می‌کند

این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه این فرآیند سنت حسنه‌ای بود که امام(ره) آن را پایه‌ریزی کردند، ادامه داد: این تدبیر و سنتی که امام(ره) پایه‌گذاری کرده بودند باعث می‌شد دانشگاه‌ها که مرکز رشد، پیشرفت و توسعه نظام هستند از تغییرات فصلی و دوره‌ای ریاست جمهوری‌ها و انتخابات مصون بمانند، زیرا در هر انتخابات 4ساله تغییراتی در دولت‌ها به وجود می‌آید و گاهی اوقات وزارتخانه‌ای در عرض این چند سال چندین وزیر عوض می‌کند که همین رویکرد باعث تغییرات رؤسای دانشگاه‌ها و تغییر سیاست‌ها و برنامه‌ریزی دانشگاه‌ها می‌شد.

وی خاطرنشان کرد: این رویکرد باعث ضعف و عقب‌گرد علمی دانشگاه‌ها شده و باعث می‌شد این مراکز و مراکز علمی از نظر کارهای تحقیقاتی بلندمدت و اقدامات پژوهشی اصلی عقب بمانند و تغییرات مکرر ضربه اساسی به این کارهای اصلی خواهد زد، بنابراین این تدبیر حکیمانه حضرت امام(ره) مسائل اساسی را از تغییرات سیاسی دور کرده بود.

*فواید و آسیب‌های روند‌های پیشنهادی

خزعلی با اشاره به فرآیندهای پیشنهادی برای تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها، گفت: با این وضعیت تدبیر امام خمینی(ره) در شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر می‌کند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه روش‌های پیشنهادی از دید برخی فواید و آسیب‌هایی را به‌همراه خواهد داشت، گفت: برخی معتقدند اگر فرآیند قبلی تغییر کند، فرآیند تأیید صلاحیت سرپرستان دانشگاه‌ها تسهیل می‌شود، در حالی که بنده با آمار و ارقام ثابت می‌کنم این روند (روند قبلی) وقتی را از جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی نمی‌گیرد، یعنی در چند دقیقه آخر جلسات شورا می‌توان به این مباحث پرداخت، به‌عنوان مثال در یکی از جلسات شورا بررسی تأیید صلاحیت 23 سرپرست دانشگاه انجام شد و وقتی هم از جلسه شورا گرفته نشده، زیرا فرآیند بررسی و سوابق و سطح علمی سرپرستان پیشنهادی بیرون از جلسه شورا و در هیئت نظارت که منتخب شورا و منتخب دبیرخانه شوراست صورت گرفته و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری که در همه دانشگاه‌ها حضور دارند و سوابق افراد را در اختیار دارند آن سوابق را بررسی و نهایتاً کاندیداهای انتخابی در جلسه شورا در عرض چند دقیقه مطرح و به رأی گذاشته می‌شوند.

وی افزود: بنابراین باید گفت این فرآیند باری را بر دوش شورا نداشته، جز اینکه انتخاب رؤسای پیشنهادی را فراقوه‌ای و از بازی‌های سیاسی دور کرده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مضرات روندهای پیشنهادی برای انتخاب صلاحیت سرپرست دانشگاه‌ها، گفت: اولاً این مسئله باعث حذف آثار و رهنمودهای امام(ره) به‌جای حفظ آثار ایشان می‌شود. مسئله‌ای که قدم به قدم در حال وقوع است و در مراحل مختلف عرصه فرهنگ و علم خطرآفرین بوده و مضرات زیادی را برای نظام اسلامی به‌همراه خواهد داشت.

وی با اشاره به آسیب دوم روندهای پیشنهادی، گفت: با استفاده از این روندها حفظ ثبات آموزش عالی و مراکز آموزش عالی و پژوهشی که باید کار خود را در برنامه‌ریزی‌های بلندمدت انجام دهند از بین می‌رود و این مراکز دچار بازی‌های سیاسی می‌شوند، زیرا هر استاد و دانشجویی نگران است تا طرح تحقیقاتی را که شروع کرده، توسط فرد دیگری در فاصله چند سال از بین رود و مسائلی مانند بورسیه‌ها و نمونه‌هایی که در کشور مشاهده کردیم ایجاد شود.

خزعلی ادامه داد: چنین رویکردی باعث بدبینی دانشجویان و اساتید می‌شود و تقویت فرار مغزها را به‌همراه خواهد داشت، زیرا دانشجو احساس می‌کند اگر جایی غیر از کشور باشد از ثبات و آینده روشنی برخوردار خواهد بود تا اینکه در نظام اسلامی حضور داشته باشد.

وی با اشاره به مسائلی که در بحث بورسیه‌ها پیش آمد تصریح کرد: در موضوع بورسیه‌ها عده‌ای به‌شکل قانونی در سایت مربوطه نام‌نویسی کردند و آزمون برگزار کردند. مصاحبه و گزینش را پشت سر گذاشتند و حال بعد از دو سال می‌گویند هم باید هزینه تحصیل را بپردازید و هم اینکه آنها را از مجموعه شرایط دور می‌کنند و با اتهام آنها را خارج می‌کنند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: این روند باعث بدبینی دانشجویان به نظام اسلامی می‌شود و آنها اعلام می‌کنند اگر به جای دیگری غیر از این نظام اعتماد کرده بودیم ضرری به این بزرگی را متحمل نمی‌شدیم.

خزعلی به آسیب سوم این فرآیند اشاره کرد و گفت: اگر روش کشورهای مختلف را در پیگیری مباحث اصولی و تحقیقاتی آنها پیگیری کنیم می‌بینیم آنها بحث‌های علمی خود را از تغییرات سیاسی دور کرده‌اند و کارهای تحقیقاتی آنها در سازمان‌ها و مراکز تحقیقاتی جدا از بازی‌های سیاسی انجام می‌شود به‌طوری که تغییرات سیاسی در روند آنها خللی ایجاد نکرده و کارهای بلندمدت 100ساله را پیش‌بینی می‌کنند نه اینکه با تغییرات 4ساله دچار اختلال بشوند که این روند بزرگترین ضرر را به جامعه علمی کشور وارد می‌کند.