سراج معلم

به نظر می‌رسد باز هم پای مشاوران و مسئولانی در میان است که به هر دلیل-از جمله پوشش دادن کم‌کاری‌ها- اطلاعات دقیقی به رئیس‌جمهور منتقل نمی‌کنند. چرا؟ دلایل ساده و واضحی وجود دارد.

فارغ از اختلاف نظر‌های بسیار جدی مدیران دولتی با مجلس و کارشناسان «غیر دولتی» و حتی بعضا دولتی بر سر آلاینده بودن یا نبودن بنزین پتروشیمی و گزارش 3 کمیسیون تخصصی انرژی، بهداشت و اصل 90 مجلس که این ادعای دولتی‌ها را رد می‌کند، حتما این واقعیت به رئیس‌جمهور محترم کشورمان منتقل نشده است که در دولت یازدهم تا امروز حتی قطره‌ای به تولید بنزین یورو 4 کشور اضافه نشده است و تنها واحد عمده تولید بنزین یورو 4 کشور یعنی پالایشگاه اراک در سال 91 راه‌اندازی و تکمیل شد. به جز پالایشگاه اراک، میزان بسیار اندکی بنزین یورو 4 یا نزدیک به یورو 4 در پالایشگاه تهران تولید می‌شود که واحد تولید‌کننده این بنزین نیز در دوره گذشته راه‌اندازی شده و به بهره‌برداری رسیده است.

به دلیل منتقل نشدن واقعیت‌ها به رئیس‌جمهور محترم کشورمان، ایشان افتخاری را برای دولت متبوع خود بر‌می‌شمرند که هیچ نقشی در آفریدن آن نداشته‌اند. طبعا کسانی که بنزین یورو 4 را «تولید» کرده‌اند نسبت به کسانی که آن را «توزیع» کرده‌اند به افتخار کردن به این دستآورد محق‌تر هستند.

واقعیت دردناک‌تری که قطعا رئیس‌جمهور محترم از آن اطلاع نیافته‌اند آن است که در دولت یازدهم نه تنها به تولید بنزین یورو 4 در کشور قطره‌ای اضافه نشده و بهره‌برداری از پروژه‌های بهینه‌سازی پالایشگاه‌ها به دلایل مختلف مکررا به تعویق می‌افتد، بلکه حتی تولید همان میزان بنزین یورو 4 را هم نتوانسته‌اند نگه دارند و امروز چیزی به عنوان بنزین یورو 4 در کشور تولید نمی‌شود.

بر اساس اسناد وزارت نفت در دولت یازدهم، در کل سال 93 چیزی به عنوان بنزین یورو 4 در کشور توزیع نشده است و تنها 14 میلیون لیتر در روز (که کفاف مصرف 3 کلانشهر تهران و کرج و اراک را هم نمی‌دهد) بنزین «اصلاح‌شده» که با یورو 4 تفاوت‌های چشمگیر دارد در کشور توزیع شده است.

به عبارت دقیق‌تر وزارت نفت در دولت یازدهم حتی توانایی محافظت و استفاده از این دستآورد را نیز نداشته است چنانکه پالایشگاه اراک به عنوان تولید کننده اصلی بنزین با کیفیت در یک سال گذشته با حوادث متعدد مواجه شده است.

البته از وزیری که در دوره قبلی مسئولیت خود حتی یک سنت هم برای احداث پالایشگاه‌های جدید یا بهینه‌سازی کیفیت محصولات پالایشگاه‌های موجود سرمایه‌گذاری نکرده است این بی‌توجهی چندان دور از ذهن نیست اما ارائه اطلاعات اشتباه یا ناقص به رئیس‌جمهور موضوع دیگری است اما این همه ماجرا نیست. قرار بود با توقف تولید بنزین پتروشیمی (که هنوز هم مجلس در انتظار دریافت اسناد مربوط به آلایندگی آن است)، بنزین یورو 4 به جای آن به کشور وارد شود. اما بررسی‌های مجلس نشان داد که بنزین وارداتی نه تنها یورو 4 نیست بلکه بعضا استانداردهای یورو 2 را نیز پاس نمی‌کند. در حالی که این بنزین بعضا با قیمتی گران‌تر از بنزین یورو 4 فوب خلیج‌فارس به کشور وارد می‌شود. اگرچه اسناد متعددی از آنالیز کیفیت بنزین وارداتی در رسانه‌ها منتشر شده اما احتمالا به اطلاع رئیس‌جمهور محترم رسانده نشده است که کار به جایی رسیده که مدارک بنزین وارداتی حتی در اختیار نمانیدگان مجلس هم قرار نمی‌گیرد. در حالی که اغلب مطلعان، وادکنندگان اصلی بنزین به کشور را می‌شناسند.

اسناد بنزین توزیع شده در کشور هم نشان می‌دهد که خبری از بنزین یورو 4 در جایگاه‌های سوخت کشور نیست. به همین دلیل به نظر می‌رسد دولت یازدهم به جای افتخار به دستآوردهایی که متعلق به دیگران است، بهتر است با تسریع در اجرای پروژه‌های پالایشی نقشی واقعی در بهبود کیفیت سوخت ایفا کند.

 به عنوان مثال، تسریع در احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس با تزریق به موقع منابع مالی و تولید بنزین و گازوئیل با کیفیت در این پروژه بزرگ ملی می‌تواند نقش دولت یازدهم در این زمینه را پررنگ‌تر نشان دهد. وگرنه توزیع بنزین و گازوئیل یورو 4 یا نزدیک به یورو 4 پالایشگاه اراک در تهران و تحویل گاز به نیروگاه‌های تهران به جای مازوت آن هم از محل پروژه‌هایی که با پیشرفت بالای 90 درصدی تحویل دولت شده‌اند چندان نمی‌تواند برای دولت افتخارآمیز باشد. برای اطلاع رئیس‌جمهور محترم و دیگر مسئولان، جداول رسمی وزارت نفت درباره کیفیت بنزین توزیعی در کشور از این محل    قابل دریافت است.