سراج معلم

این اولین بار نیست که مجلس شورای اسلامی در کوران یکی از مهمترین اتفاقات و تحولات سده اخیر در ایران، به نوعی بحث و بررسی‌های کلان را تعطیل کرده و عزم کار دیگر کرده است. در جریان راند پایانی مذاکرات فشرده و بسیار سنگین هسته‌ای در وین نیز، مجلس شورای اسلامی به "تعطیلات تابستانی" رفته بود.

نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، چهارشنبه 3 تیر 94 به "تعطیلات تابستانی" رفتند! 21 تیر به بهارستان برگشتند و این در حالی بود که  23 تیر برجام حاصل شد! بازگشت نمایندگان به صحن علنی مجلس در روز یکشنبه 21 تیر در حالی بود که عملاً همه چیز در وین به اتمام رسیده بود و آنچه باقی مانده بود نگارش سطور پایانی، مراسم اعلام پایانی و جلسه خداحافظی مذاکره‌کنندگان با یکدیگر بود.

اما این پایان تعطیلات مجلس نبود، نمایندگان پس از حدود 17 روز(با احتساب پنج شنبه و جمعه‌ها و...)مجدداً چهارشنبه هفتم مرداد به عنوان سرکشی به حوزه‌های انتخابیه به تعطیلی رفتند و بناست که یکشنبه 18 مرداد مجددا به صحن علنی برگشته و جلسات را برپا کنند.

هرچند آنگونه که پیداست، شورای عالی امنیت ملی مرجع اصلی تصمیم‌گیری درباره برجام شده است، اما جلسات کارشناسی مجلس شورای اسلامی به منظور بررسی جزء به جزء و دقیق برجام می‌توانست "حداقل" مشاوره‌های بسیار مهمی به شورای عالی امنیت ملی در این باره بدهد.

با این حال مجلس شورای اسلامی در 17 روز مذکور، فقط 9 جلسه درباره موضوع هسته‌ای تشکیل داد. یک جلسه بسیار مهم در این زمینه حضور آقایان ظریف و صالحی در صحن علنی مجلس و گزارش‌دهی آنان به نمایندگان بود که تقریباً‌ با سوالات چندان جدی و شفاهی نمایندگان روبرو نشد. از میان 17 روز، یک روز نیز به حضور آقای عراقچی در کمیسیون امنیت ملی و برخی کمیسیون های دیگر مجلس و پرسش و پاسخ به نمایندگان گذشت.

به نظر می‌رسد اذعان به این نکته بسیار به جاست که قطعاً اقدامات مجلس شورای اسلامی در زمینه برجام در مقایسه با اقدامات کنگره و سنای آمریکا هم از نظر گستردگی اقدامات و هم از منظر کیفیت عملیات، از گستردگی و کیفیت لازم برخوردار نبود.

اگر از تعطیلی 63 درصدی جلسات مجلس شورای اسلامی در ایام بسیار حساس هسته‌ای چشم‌پوشی کنیم، مشاهده آنچه از جلسه کمیسیون امنیت ملی با عباس عراقچی مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در شبکه خبر سیما پخش شد، غصه‌ها را چندین برابر می‌کند. 

از برخی نمایندگان فعال، دغدغه‌مند و بسیار کوشای مجلس در زمینه مذاکرات هسته‌ای که بگذریم، نحوه حضور و عمق پرسش‌‌های برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی و برخی دیگر از اعضای غیرعضو این کمیسیون که در جلسه حضور یافته بودند، تا حد بسیار زیادی ناامیدکننده به نظر می‌رسید. سوالاتی که بعضاً با پاسخ‌های تمسخرگونه عراقچی مواجه می‌شد. و این در حالی است که سوالات بسیار جدی و اساسی از سوی کارشناسان در زمینه مفاد برجام مطرح شده است و جا داشت برخی از این اعضای حاضر که باید نقش تعیین‌کننده‌ای در این برهه بسیار حساس ایفا کنند، حداقل با کارشناسان امر در طول این 23 ماه! که از مذاکرات می‌گذرد، چند جلسه مشورتی برگزار می‌کردند.

اما بانمک‌تر و البته تاسف‌انگیزتر آن است که یکی از نمایندگان مجلس حاضر در جلسه پرسش و پاسخ با عراقچی، در بخشی از این جلسه که از صداوسیما نیز پخش شد، خطاب به آقای کریمی قدوسی که به بحث و جدل با آقای عراقچی درباره برخی بندهای برجام مشغول بود، ضمن اعتراض شدید و درهم کشیدن ابرو تاکید می‌کرد که "ما برای شنیدن سخنان آقای عراقچی آمده‌ایم! و نمی‌خواهیم سوال و جواب شما را بشنویم!" 

این گفته نماینده مذکور بدان معناست که اساساً نماینده محترم شان و جایگاهی برای خود متصور نیست که خود را قادر بداند غوری در برجام کرده و از بین ده‌ها و حتی صدها سوال موجود در برجام، چند مورد از آن را خطاب به مذاکره‌کننده ارشد کشورمان مطرح کرده و پاسخ ایشان را نیز بشنود، بلکه سطح خود را صرفاً به یک مستمع ساده تنزل داده و حتی به نمایندگانی نظیر آقای کارخانه‌ای، کریمی‌قدوسی و کوثری که سعی داشتند برخی سوالات جدی را از عراقچی بپرسند، اخم و اعتراض می‌کند.