سراج معلم

به گزارش تسنیم ، خداوند در سوره بقره آیه ۱۹۳ می فرماید:

اعوذبالله‌من‌الشیطان‌الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ لِلّهِ فَإِنِ انتَهَواْ فَلاَ عُدْوَانَ إِلاَّ عَلَى الظَّالِمِینَ»

با آنها(مشرکین) بجنگید تا دیگر فتنه ای نباشد و دین تنها دین خدا شود ولی اگر از آیین خویش دست برداشتند، دشمنی جز بر ستمکاران روا نیست .


***
تفسیر مجمع البیان
«وقاتلوهم حتّى لاتکون فتنةٌ ویکون‏ الدّین للّه»
و با شرک‏ گرایان تجاوزکار پیکار کنید تا دیگر فتنه‏اى نباشد و تنها دین خدا حاکم شود
در این آیه شریفه، خداى جهان‏ آفرین، مردم باایمان را مخاطب مى‏ سازد و هدف جهاد در راه حق را حاکمیت مقرّرات خدا و پرستش و فرمانبردارى یکتاآفریدگار هستى اعلان مى‏ کند.
منظور از «فتنه»، شرک و کفر است؛ و تفسیر این جمله آن است که تنها باید از خدا و مقرّرات او فرمانبردارى کرد و فقط اسلام و هدفهاى بلند و انسانى آن باید تحقّق یابد، نه زور و زر و تزویر که با نامها و فرمهاى رنگارنگ مردم را تحتِ سلطه خود درمى‏آورند.

«فان انتهوا فلاعدوان الّا على‏الظّالمین»
اگر تجاوزکاران شرک‏گرا از شقاوت و بیداد خویش دست برداشتند و به راه حقّ و عدالت گام نهادند، دیگر کیفرى نخواهند داشت؛ و کیفر سخت تنها براى کسانى است که بر شرک و بیداد خود اصرار ورزند و با حقّ و عدالت ستیزه کنند.
چرا کیفر تجاوزکاران که همانا پیکار با آنان و نابودساختنشان است، به «عدوان» تعبیر شده، درحالیکه کشتن تجاوزکاران بیدادگر بعنوان حقّ دفاع و براى برپایى حقّ و عدالت است، نه ظلم و تجاوز؟
پاسخ‏
پیش از این نیز یادآور شدیم که به اعتقاد گروهى از مفسّران، اعراب گاه کیفر و پاداش هر عمل شایسته یا ناپسندى را به یک نام مى‏ خوانند؛ از این رو، کیفر تجاوز، با همان تعبیر بیان شده است؛ درست مانند این آیه شریفه که مى‏ فرماید: «مَنْ عَمِلَ سَیِّئَةً فَلا یُجْزى‏ اِلّا مِثْلَها...»(۳۵۵) که در اینجا نیز کیفر تجاوز با همان نام آمده است. همچنین بسان این آیه شریفه که مى‏ فرماید: «وَجَزاؤُ سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِثْلُها...»(۳۵۶)
امّا برخى برآنند که منظور از واژه «عدوان» در آیه شریفه، آغاز پیکار و شروع جنگ است.