سراج معلم

« و شَجَرةَ ... للآکلین »

و برایتان درخت زیتون که از کوه طور سینا بیرون می آید رویاندیم و از آن روغن به دست می آید و به مصرف طعام می رسد .

همه محققین معتقدند روغن زیتون بهترین روغن دنیا است . زیتون سبز 70 درصد و زیتون سیاه 73 درصد آب دارد .

در آیات سورة نور 35 ، انعام 99 ، انعام 141 ، نحل 11 ، عبس 21 ، مؤمنون 20، از زیتون یاد شده است .

پیامبر صلوات الله علیه و آله می فرمایند : « کلوا الذیت و ادهنوا به فأنه من شجرة مبارکة »

« از روغن زیتون بخورید و با آن روغن مالی کنید که از درخت مبارک است »
خواص میوه زیتون :

اندام مورد استفاده : میوه ، برگ ، پوست درخت

مشخصات گیاه : درختی است که همیشه سبز و بدون خزان ، دارای گونه های مختلف .

الف ) olea europaeal : که همان زیتون معمولی است . درختی است بلند با برگهای متقابل چرمی کشیده ، کناره برگ پیچیده ، روی برگ سبز تیره با خالهای سفید و پشت برگ نقره ای مایل به زرد ، گل های آن سفید و میوه آن تخم مرغی شکل است .

ب ) Olea ferruginea : این درخت شباهت زیادی به زیتون معمولی دارد . با این تفاوت که برگهایش بزرگ تر و پشت برگها به رنگ قرمز است . این گونه زیتون در بلوچستان ، ایرانشهر دیده می شود . زیتون اغلب در اوایل خرداد شروع به گل دادن می کند و میوه آن در آذر و دی ماه کاملاً رسیده و دارای رنگ تیره می باشد .

خواص درمانی :

برگ و میوه : کاهنده فشار خون ، مقوی معده ، اشتهاآور ، قابض ، تسکین دهنده دردهای روماتیسم ، نقرس ، درد مفاصل ، تب بر ، ادرارآور ، صفرابر ، ضد دیابت " بهترین آن زیتون سبز است ."

روغن زیتون : روغن زیتون به عنوان یک عامل ضد پیری و ضد سرطان ، کمی ملین ، یک عامل ضد انعقاد خون و انسداد شریانی ، ضد برخی بیماریهای قلبی و کاهنده کلسترول و توتال خون ، رفع کننده قولنج ، دل پیچه ، خارج کننده کرم معده ، خرد کنده سنگ مثانه ، دفع کننده سنگهای صفراوی ، رفع کننده یبوست مزمن ، افزایش ترشحات ادرار ، حیض ، عرق ، تسکین دهنده درد مفاصل ، سیاتیک ، وسرین می باشد .

در روغن زیتون ترکیبات شیمیایی وجود دارد که تمایل خون به لخته شدن را متوقف می کند . از رسوب کلسترول در شریانی جلوگیری می کند و برای پیشگیری از حمله های قلبی ، حتی بعد از وقوع اولیه حمله برای جلوگیری از حملات بعدی قلب توصیه می شود.ترکیبات شیمیایی :

مواد قندی ، مواد تلخ ، مواد رزینی ، موم ، تانن ، اسید گالیک ، گلوکوزید ، اولوروپیسین ، لاکتون غیر اشباع ، اولوروپتیک اسید و روغن که عمده در قسمت گوشت زیتون تشکیل می شود مایعی است به رنگ زرد مایل به سبز ، زلال چسبنده که شامل : اسید سیئولئیک ، اسید والئیک ، اولئین مخلوط با پاسمتین .

طریقه مصرف :

زیتون پرورده : خوردن زیتون پرورده با غذا مقوی معده ، اشتهاآور و قابض می باشد. ایجاد بی خوابی می کند . شهوت را زیاد
می کند و اسراف در خوردن آن باعث کم خونی و لاغری می شود .

ضماد میوه زیتون : این ضماد برای رفع پوسته شدن سر مناسب است.

عصاره زیتون : مصرف عصاره آبی رنگ زیتون ، فشار خون را پائین می آورد .

جوشانده برگ زیتون : 20 عدد ( 50 گرم ) برگ زیتون را شسته و در یک لیتر آب به مدت 15 دقیقه بجوشانید و صاف شدة آن را با مقداری قند مصرف نمایید ( به مدت 15 روز ) برای پائین آوردن فشار خون و نقرس و عوارض روماتیسم مفید است .

ضماد برگ زیتون : ضماد برگ زیتون برای ورمهای گرم چشم و التیام زخم سر که بر اثر بریدگی ایجاد شده باشد و هم چنین مخملک مناسب است . این ضماد مخلوط با عسل برای به تحریک ( آماسی در بین ناخن ها ایجاد و سفید و چرکی می شود و به زبان انگلیسی whittow نامیده می شود ، نافع می باشد.

دمکرده برگ زیتون : 50 گرم از برگ ها را در یک لیتر آب دم کرده و برای رفع تب فنجان میل نمایید. مضمضه با آب دمکردة برگ زیتون برای تسکین درد دندان مناسب است . شستشو با این دمکرده برای زخمهای مقعد و رحم نافع است .

صمغ درخت زیتون: این صمغ مقوی ذهن و حافظه و قوی تر از کندر است . برای سرفه مزمن و اخراج بلغم و رفع رطوبت جراحتها ( به صورت مرهم روی زخم ها گذارده می شود و موجب رویائیدن گوشت می شود ) مفید است .

روغن زیتون : برای کاهش کلسترول خون یک قاشق از روغن زیتون را هر صبح میل نمایید .

موارد دیگر استفاده از آن را فقط نام می‌بریم : 1- زغال شاخه درخت زیتون ، 2- روغن زیتون با سیر ، 3- روغن زیتون و اسطوخودوس ، 4- لوسیون جهت رفع شوره ، موخوره ، خشکی پوست ، رفع چروک و...

( روغن زیتون معمولی : 73 درصد زیتون را اولین مخلوط با پالمیتین شکل می دهد بعلاوه دارای مقداری بسیار کم استئارین آراشیرین یک فیتوستدول و غیره است.)

زیتون در روایات :

امام رضا علیه السلام از پیروانش ، از حضرت علی علیه السلام نقل کرده که رسول خدا صلوات الله علیه و آله فرمود :

زیتون را بخور و آن را بر بدنت بمال ؛ زیرا هرکس آن را بخورد و با آن روغن مالی کند ، شیطان چهل روز به آن نزدیک نمی شود .
( عیون الخبار ج2. ص42 )

توضیح : شیطان به معنی همان میکروب است .

امام رضا علیه السلام از پدرانش نقل نموده که پیغمبر صلوات الله علیه و آله فرمود : زیتون را داشته باشید ، چون آن سره ( زهره ) را می شکافد ، بلغم را می برد ، پی ها را محکم می نماید ، اخلاق را خوب می کند ، نفس را پاک می گرداند و غم را می برد .

( صحیفه الرضا . ص28 – عیون الاخبار . ج2 . ص35 )

امام صادق علیه السلام به خوردن زیتون به ام هانی چنین فرمودند :

در یک ظرفی آب و زیتون و نمک بریز و بخور . ( صحیفه الرضا . ص 28 - عیون الاخبار . ج2 . ص35 )

امام علی علیه السلام فرمودند :

خانه کسی که که سرکه و زیتون در آن باشد ، بی خورشت نیست که آنها خورشت پیامبران است . ( محاسن . ج2 . ص 405 )

خالد بن نجیح گوید : امام صادق علیه السلام و ابی الحسن اول علیه السلام ، نخستین غذایی را که می خوردند ، قلیت سرکه و زیتون بود .

( محاسن . ج 2 . ص 482 )ش

امام صادق علیه السلام می فرمود : محبوب ترین غذای رنگی بر رسول خدا صلوات الله علیه و آله سرکه و زیتون بود که غذای انبیاء است .

( محاسن . ج 2 . ص 472 و 485 )

حلبی می گوید: از امام صادق علیه السلام درباره غذا پرسیدم ، فرمودند : سرکه و زیتون که هضم کننده است . ( محاسن . ج2. ص472 و 485 )

سلمه فلاسفی درباره غذا از امام صادق علیه السلام می پرسد : آن حضرت می فرماید : بر تو باد قلیت گوشت ، اگر گوشت نباشد ، پس سرکه و زیتون است . ( محاسن . ج 2. ص 472 و 485 )

الحاق بن عمر گوید: از امام صادق علیه السلام پرسیدم روغن زیتون بادها را در بدن تحریک می کند ؟ فرمودند : بلکه بادها را طرد و از بدن دور می سازد . ( محاسن . ج2 . ص 472 و 485 )

امام صادق علیه السلام می فرمایند : " الزیتون یزید فی الماء" یعنی: روغن زیتون نطفه سرد را زیاد می کند .

امام علی علیه السلام فرمود :

با زیتون روغن مالی کنید ، آن را خورشت کنید که روغن برگزیدگان است ، خورشت اختیار شدگان ، درد و جای قرآن و در دو ملت عظمت یافته ، در حالت روی آوری و رو گردانی مبارک گشته ، بدین جهت هیچ سرفهی با آن ضرر ندارد .

( محاسن . ج2. ص 485-مکارم الاخلاق . ص218 )

امام رضا علیه السلام فرمودند : زیتون بوی بد دهان را پاک می کند ، بلغم را می برد ، رننگ را صاف می نماید، پی ها را محکم می گرداند ، مرض را می برد و خشم را خاموش می کند . ( محاسن . ج2 . ص472 - مکارم الاخلاق . ص218 )