کدو حلوایی، کدویی پُر خاصیت
از دوران مدرسه آموخته‌ایم، کدوها در میان صیفی‌جات جای دارند. آنها به دو دسته کدوهای تابستانی و زمستانی تقسیم می‌شوند.
نوع تابستانی آن، همان "کدو سبز" است که پوست صاف و نرمی دارد و اغلب ایرانی‌ها از آن خورش تهیه کرده و یا در کنار مرغ آن را میل می‌کنند و البته کوکوی خوشمزه‌اش را برای شام می‌پزند. به علاوه، هنگام کاهش وزن و کاهش قند خون، به عضو ثابت برنامه غذایی ما تبدیل می‌شود.
اما منظور از نوع زمستانی، "کدو تنبل" یا "کدو حلوایی" است. به نظر می‌رسد به دلیل جثه بزرگش، به آن لقب تنبل داده‌اند و به دلیل تهیه دسرهای شیرین با آن در فصل زمستان، به کدو حلوایی معروف است. ما نیز می‌خواهیم درباره ارزش غذایی مورد آخر برایتان بگوییم.
انواع کدو حلوایی
کدو تنبل‌های کشور ما دو نوع‌اند: نوع اول کاملاً گرد هستند و نوع دوم، سر باریک و انتهای پهنی دارند و شکل‌شان ن
امتقارن است. شاید باور نکنید که نوع دوم از نظر داشتن میزان بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A) ارجحیت دارد، به طوری که تحقیقات نشان داده است بتاکاروتن موجود در نوع دوم چهار برابر بیشتر است. علاوه بر این، کدو حلوایی نوع دوم، پتاسیم بالایی دارد و خوردن آن برای کسانی که از فشار خونبالا رنج می‌برند، مفید است. ویتامین C کدو حلوایی نیز در مقایسه با سایر کدوها بیشتر است، البته با پختن آن در حرارت بالا و حتی سرخ کردن، دیگر اثری از این ویتامین باقی نخواهد ماند، مگر اینکه آن را در ظرفی در بسته بخارپز کنید که در این صورت میزان از بین رفتن این ویتامین کم خواهد شد.
سرشار از آنتی‌اکسیدان
مصرف روزانه تمامی سبزی‌های سبز و زرد مثل هویج و کدو حلوایی ، به همه گروه‌های سنی توصیه می‌شود، زیرا بررسی‌ها نشان داده‌اند، مصرف مرتب این سبزی ها، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را در افراد بالای 60 سال به میزان قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد و این موضوع به خاطر وجود کاروتنویید‌های فراوانی (مثل بتاروتن) است که در این سبزی ها وجود دارد.
به علاوه نتایج مطالعات حاکی از آن است که سالمندانی که میزان بتاکاروتن خون‌شان پایین است، بیشتر احتمال دارد به مشکلات چشمی مانند آب مروارید دچار شوند و دیده شده با افزودن این سبزی به برنامه‌غذایی‌شان، احتمال ابتلا به این بیماری در سال‌های بعدی
حتی این سبزی برای کسانی که به سرماخوردگی و آنفلوآنزا دچارند نیز مفید است، به خصوص در فصول سرد که این بیماری شیوع بیشتری دارد، زیرا منبع مناسب ویتامین C، E و بتاکاروتن است که همه آنها خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند و از بروز سرماخوردگی و آنفلوآنزا جلوگیری می‌کنند. زندگی به حداقل می‌رسد. بنابراین چه بهتر که این سبزی را از همین حالا در سوپ و یا خورش خود اضافه کنید.
همچنین به علت داشتن این آنتی‌اکسیدان‌ها، از تخریب دیواره عروق که در اثر تجمع LDL (کلسترول بد) شکل می‌گیرد ، جلوگیری می کند و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را کم می نماید.
راهنمای خرید،نگهداری و پخت
هنگام خرید، باید کدوهای سالم و بدون لک را جدا کنید. از خرید کدوهایی که با کمی فشار دادن، نشانه‌های لهیدگی احساس می‌کنید، بپرهیزید.
این سبزی را قبل از بریدن می توانید در جایی خنک (بیرون از یخچال) بگذارید، اما به محض برش دادن، بدون برداشتن تخمه‌های کدو، باید آن را داخل کیسه‌ای پلاستیکی در یخچال قرار دهید.
این کدو را میتوانید آب‌پز، بخارپز یا کباب کنید و به کمک مغزها و عسل دسرهایی خوشمزه از آن تهیه کنید. اگر کدو حلوایی که خریده‌اید، بیش از مصرف هفتگی‌تان است، توصیه می‌شود آن را بخارپز کرده و در بسته‌بندی هایی کوچک، در فریزر ذخیره کنید. البته سعی کنید تا مدت یک ماه آن را میل کنید و بیش از این در فریزر هم نگذارید.
شما میتوانید با مخلوط کردن این سبزی با انواع سبزیجات از جمله کرفس و جوانه گندم تازه، غذایی مفید برای کسانی که فشار خون بالایی دارند، تهیه کنید، زیرا هر سه این سبزی ها، تنظیم‌کننده فشار خون هستند.
به علاوه، مصرف توام کدو حلوایی با سبزی‌هایی مانند کلم برگ قرمز، قارچ و گوجه‌فرنگی به دلیل خاصیت کاهندگی چربی خون و دارا بودن آنتی‌اکسیدان فراوان، برای کسانی که سابقه بیماری قلبی دارند، توصیه می‌شود که میتوانید آنها را با هم، در سوپ و یا کنار ماهی و مرغ بخارپز یا کباب شده میل کنید.
خواص دارویی کدوحلوایی
به غیر از استفاده‌های خوراکی از کدوحلوایی یا تخمه آن، اجزای مختلف این سبزی، خواص دارویی گوناگونی نیز دارند؛ مثلا از گل کدو برای تهیه مرهم زخم استفاده می‌شود.
روغن تخم کدو حلوایی از قدیم گفته می‌شود اثرات مفیدی روی مشکلات پروستات دارد. مطالعات جدید هم تا حدودی این نظریه را تایید کرده‌اند و حتی یک دارو برای درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات، با استفاده از عصاره تخم کدو به بازار معرفی شده است. روغن تخم کدو حلوایی، اسیدهای چرب مفیدی دارد که باعث سلامت عروق و اعصاب می‌شود. این اسیدهای چرب ضروری، در بافت‌های بدن هم کاربرد دارند.
به غیر از درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات (که تقریبا اثرات آن ثابت شده است)، استفاده‌های دیگری هم برای تخمه های کدوحلوایی عنوان می‌شود؛ مثل درمان افسردگی، درمان سنگ کلیه ، برطرف کردن انگل‌ها و عفونت‌های گوارشی. اگرچه این درمان‌ها هنوز کاملا از نظر علمی تایید نشده‌اند، اما خاصیت ضدانگل بودن تخم کدو یک عقیده ی قدیمی است.
کدو حلوایی اثرات مفیدی بر عملکرد مثانه دارد.
وجود اسید آمینه ی تریپتوفان، خاصیت ضدافسردگی کدو را توجیه می‌کند و مطالعاتی هم در تایلند در زمینه فواید این سبزی در جلوگیری از به وجود آمدن سنگ کلیه در حال انجام است.
خواص کدو حلوایی:
یرقان (زردی) را برطرف می کند.
انواع کدو، ادرار آور و تب بر است.
تخک کدو به خصوص پوست سبز رنگ آن ضد کرم است. لذا مصرف مقدار ۷۵ تا ۱۰۰ گرم تخم کدو در مورد افراد بزرگسال و ۳۷ تا ۵۰ گرم آن در مورد اطفال تجویز شده است.
کدو حلوایی، سینه را نرم و اخلاط و سرفه را آسان می کند.
اگر کدو حلوایی را پخته به صورت کرم به صورت بمالید و نیم ساعت صبر کنید، رنگ چهره و رخسار باز شده و صورت را براق و زیبا می نماید. خوردن کدو، موجب برطرف شدن غم و اندوه است.
خوردن کدو با عدس رقت و نرمی قلب می آورد. کدو برای درمان قولنج مفید است.
خوردن کدو مغز را تقویت می کند. روغن تخم کدو برای تسکین درد بواسیر بسیار مفید است.
جوشانده گل کدو برای سینه بسیار مفید است.خوردن کدو باعث تجدید قوای جسمی و روحی بدن و موجب استحکام بافت های بدن می شود. خوردن کدو، خوابی راحت به دنبال دارد و کسانی که دچار کم خوابی هستند، کدو برای درمان کم خوابی آنها مؤثر است.
کدو طبیعتی سرد دارد. کدو صفرا را تسکین می دهد.
شیره تخم کدو یبوست را برطرف می کند لذا باید صبح ناشتا یک فنجان از آن میل شود.
ابن سینا پزشک شهر اسلامی، کدو را برای رفع سرد درد و رفع بی خوابی و درمان خستگی اعصاب تجویز می کرد.
کمپوت کدو مخلوط با سیب، غذای ملین خوبی است و برای دفع یبوست تأثیر زیادی دارد.
چون کدو به آسانی پخته می شود غذایی فوق العاده مفید برای معده های ضعیف است. کدوی پخته را به بچه ها، پیرمردان و به کسانی که دچار بیماری عفونت شده اند و دوره نقاهت را می گذرانند، بدهید.
کدوی پخته با عدس، غذایی مناسب برای گرفتگی سینه است.
کمپوت کدو برای مبتلایان به سنگینی معده و اسهال مفید است؛ برای این منظور می توان ۱۰۰ گرم گوشت کدو را تکه تکه کنید و در یک لیتر آنقدر بجوشانید تا نصف آب بخار شود و پس از صاف کردن آب آن را بگیرید و با مقداری شکر آن را شیرین کرده و هر وقت مایل بودید آن را مصرف کنید. آب کدویی که به ترتیب بالا به دست می آید برای تسکین درد بواسیر مؤثر است. لذا نوشیدن سه بار در روز از آب کدو تجویز شده است.
بر اساس نتایج پژوهشهای متعدد، کدو سلولهای مغز را فعال می کند و به شکل چشمگیری حافظه را تقویت می کند. پزشکان می گویندکه کدو کار هضم غذا را آسانتر می کند.
اگر پوست کدوی خام را به صورت مرهم بر روی زخم های سطحی پوست یا سوختگی های شدید قرار دهید، یوست را نرم می کند.
کمپوت کدو مخلوط با سیب از غذاهای مفید برای بیماران مبتلا به ورم پروستات است.آب کدوی پخته، ادرار آور خوبی است و برای رفع اختلالات کلیه و مثانه است.
ضما (مرهم) کوبیده کدو برای درد سر و درد شقیقه بسیار سودمند است.
آب کدو که شیره آن کشیده شده برای بیماران مبتلا به یرقان (زردی) مفید است.
اگر سه روز صبح ناشتا، هر دفعه ۵ مثقال تخم کدو را بکوبید و شیره آن را بگیرید برای رفع کرم کدو داروی بی نظیری است.
مربای کدو تقویت کننده بدن و اعصاب است. ترشی کدو، اشتها آور و هضم کننده غذا است.
کدو حلوایی را پخته و به صورت مرهم برای رفع ورم و التهاب در محل مورد نظر قرار می دهند.
غرغره با آب کدوی پخته برای درمان گلو درد مفید است. سوخته شده پوست کدو، برای بند آوردن خون اثر معجزه آسا و بسیار سریع دارد، به طوری که فوراً خونریزی را بند می آورد و دو لبه زخم را به هم می چسباند و سوزش و ناراحتی زخم را خیلی زود تسکین می دهد.
سوخته پوست کدو حلوایی برای درمان سوختگی ها مفید است بدین منظور باید پوست سوخته شده کدو را در روغن زیتون یا خوراکی مخلوط کرده و در محل سوختگی بمالید.
سوخته پوست کدو، پیسی و لکه های سفید پوست را درمان می کند، بدین منظور باید پوست کدو حلوایی را خشک کرده و بسوزانید سپس این پوست سوخته را در سرکه مخلوط کرده هر روز لااقل یک مرتبه در محل بمالید تا بهبودی حاصل شود.
پوست سوخته شده کدو حلوایی به ترتیبی که گفته شد برای درمان خونریزی احشاء و بواسیر مفید است.
خوردن روغن کدو برای معالجه افسردگی، غم و غصه، خمودگی اعصاب، مالیخولیا و تشنج بسیار مفید است.
خوردن مغز خام تخم کدو به مقدار ۳۵ گرم در روز برای درمان سوزش ادرار، زخم معده، خش خش سینه، اخلاط خونی، خونریزی ریه و تسکین صرفه مفید است.
روغن تخم کدو برای بی خوابی بسیار مفید است و مقدار استعمال این روغن در هر مرتبه حداکثر ۳۵ گرم است.
مغز تخم کدو برای درمان سل، تب های حاره، تشنگی و زخم روده مفید است.
انواع کدو دارای ویتامین های زیادی است و برای امراض قلبی بسیار مفید است.
مرهم کدو حلوایی برای درمان دمل مفید است. ضمادها و مرهم هایی که با برگ های تازه یا گوشت تازه درست می کنند سوختگی سوداهای متورم، کوفتگی و خراش های جزئی روی پوست را تشکیل می دهد.
کدو تنبل سرشار از ویتامین (آ) است و اگر شیره کدو را بکوبند و در شیر یا آب بپزند، خنک است و برای رفع عطش ناشی از تب مصرف می شود.
ـ بر اساس نتایج پژوهشی جدید، کدو حلوایی علاوه بر خواص متعدد از پیری پوست جلوگیری می کند. کدو حلوایی سرشار از آنتی اکسیدان است.
خوردن ۱۵۰ گرم از آن در روز نیاز بدن به الیاف را تأمین می کند. کدو حلوایی به سبب داشتن کلسیم، فسفر، منیزیم و آهن بسیار مغذی است.
عالیـــــــــــــــــــ