سراج معلم

نوشته‌ی دکتر مجتبی رضاخواه

در یکی دو هفته اخیر راهپیمایی‌های متعددی در اعتراض به سیاست‌های ترامپ در قبال مهاجران و مسلمانان انجام شده است. سوالی که این روزها در ذهن متبادر می‌شود، ارتباط این راهپیمایی‌ها با دوستی مردم آمریکا با مردم ایران است.

در طول دو هفته گذشته، علاوه بر خواندن یادداشت افراد مختلفی از آمریکا، با چندین نفر آمریکایی همکلام شدم تا نظرشان را در مورد سیاست‌های ترامپ و واکنش مردم به آن را بیابم. برداشتم از مشاهدات این است که انگیزه‌های متفاوتی برای اعتراضات وجود داشته است. این انگیزه‌ها را می‌توان در چند دسته تقسیم‌بندی کرد:

بخشی از معترضین افرادی هستند که به نوعی با مهاجران مرتبط اند. یا خود مهاجر هستند، یا والدینشان مهاجر بوده‌اند، یا با یک مهاجر ازدواج کرده‌اند و یا حداقل با مهاجرین معاشرت و دوستی داشته‌ و یا همکار بوده‌اند. طبیعتا اعتراض این افراد، ارتباطی با دوستی با مردم ایران ندارد، بلکه بیشتر به طرفداری از آشنایانی که مرتکب جرمی نشده‌اند مربوط است.

بخش دیگری از معترضین افرادی هستند که با سیاست‌های ترامپ مخالفند. این افراد برخی سیاست‌های ترامپ را در تضاد با ارزش‌های آمریکایی می‌دانند. لازم به یادآوری است آمریکا کشوری بوده که در طول ۳۰۰ سال گذشته با تلاش مهاجران رشد و پیشرفت کرده است. اتخاذ سیاست‌های سختگیرانه در برابر مهاجران، در تضاد با سابقه تاریخی آمریکا در طول چند قرن گذشته است. اینگونه اعتراضات نیز ارتباطی با دوستی با مردم ایران ندارد.

بخش دیگری از مردم آمریکا دلایل مختلف و متنوع دیگری برای مخالفت با سیاست‌های ترامپ دارند. به عنوان مثال، چند روز پیش با یک آمریکایی که صحبت می‌کردم می‌گفت جلوگیری از ورود افرادی که ویزا و یا گرین کارت دارند، تصویر بسیار بدی از آمریکا به دنیا نشان می‌دهد. مسلما این نوع اعتراض نیز مرتبط با تصویر بدی‌ست که این سیاست‌ها از آمریکا درست می‌کنند و نه نشانه دوستی با مردم ایران.

نهایتا بخش دیگری از مردم آمریکا، معتقدند سیاست‌های ترامپ وی را به مقصود مورد نظرش نمی‌رساند. مثلا برخی معتقدند که حمل آزاد اسلحه به مراتب بیشتر باعث قتل شده تا حرکت‌های تروریستی. بنابراین سیاست دیگری می‌تواند باعث محافظت بهتر شهروندان آمریکا شود. مضافا اینان معتقدند که قانون وضع شده بر علیه ۷ کشور، بدون در نظر گرفتن خطرات تروریستی لحاظ شده و هنوز مردم کشورهای عربستان و امارات که نقش محرزی در فعالیتهای تروریستی داخل آمریکا داشته‌اند مشمول این قانون نشده‌اند. طبیعی است مخالفت این دسته از مردم آمریکا با ترامپ نیز دلیلی بر دوستی با مردم ایران نیست.

شایان ذکرست نه تنها در دو هفته گذشته، بلکه در حدود پنج سالی که در آمریکا زندگی کرده‌ام، ندیده و نشنیده‌ام که مردم آمریکا با سیاست‌های دولتمردان‌شان بر علیه مردم ایران مخالف بوده باشند. حتی همین حالا هم افرادی که برای اعتراض به خیابان می‌آیند اعتراضی به تحریم دارویی مردم ایران و منع صدور لوازم پزشکی به ایران ندارند.

لازم به یادآوری است که متاسفانه اکثر ایرانیان مقیم آمریکا نیز بیشتر به منافع شخصی خود فکر می‌کنند تا به منافع مردم ایران. بطور مثال این دوستان ایرانی ما اعتراض‌های گسترده‌ای به قانون اخیر که رفت و آمدشان را محدود می‌کرد داشته‌اند، و حال که برخی از مردم آمریکا در جهت منفعت‌شان اعتراض کرده‌اند، این اعتراض را نشانه دوستی با مردم ایران قلمداد می‌کنند! به عبارت دیگر، از دید این دوستان ایرانی، منافع ایشان یعنی منافع کل مردم ایران! امان از خودخواهی و خودبینی...

در حالی که نگارنده معتقدست این اعتراضات به هیچ وجه به معنای دوستی با مردم ایران نیست، ولی معتقدم که این راهپیمایی‌ها در جهت حمایت از مسلمانان آمریکا موثرست. ایرانیان آمریکا نیز می‌توانند از فرصت پیش آمده استفاده کرده و تبعات تحریم مردم ایران را برای مردم آمریکا تبیین کنند.

اگرچه این راهپیمایی‌ها مرتبط با مردم ایران نیست، ولی از این جهت اهمیت دارند که شاید برای اولین بار باشد که مردم آمریکا در جهت حمایت از "مسلمانان آمریکا" اینگونه پر جمعیت راهپیمایی می‌کنند، آنهم در زمان تبلیغات شدید بر علیه مسلمانان.