سراج معلم

﷽

پس از تبعید امام خمینی به بورساى ترکیه در سال ١٣٤٣، امام (ره) کتاب فقهى تحریرالوسیله را که حاوى فتاوى فقهى ایشان در عموم مسایل فقهى و مسایل جدید و مستحدثه بود تدوین و تالیف نمودند. این فتاوى قبلاً به صورت حاشیه بر کتاب وسیلة النجاة مرحوم آیت الله سید ابوالحسن اصفهانى (قدس سره) بود، که در فرصت تبعید امام حاشیه ها را مستقلاً تدوین و مسایل مستحدثه را هم بر آن افزودند که خود ابتکارى ارزشمند و پاسخى به مسایل روز بود و متشرعان بدان مبتلا بودند. بحث از برخى آنها نیز هزینه های اساسى داشت، همچون بحث از بانکدارى، بلیط هاى بخت آزمایى، بیمه، تلقیح مصنوعى، پیوند اعضاء، تغییر جنسیت، سرقفلى، سفته، رادیو، تلویزیون، مسافرت به کُرات و ...

به نظرم در جملات کوتاهی که امام در آغاز این کتاب نوشتند نکته مهمی بود، چه جملات کوتاه، اما ماندگار و عبرت آموزی:
« در گذشته، حاشیه هایى بر کتاب وسیلة النجاة ، تصنیف سید الحجة، فقیه اصفهانى قدس سره العزیز نگاشته بودم و چون در اواخر ماه جمادى الثانیه سال ١٣٨٤ [قمرى] به واسطه حوادث حزن انگیزى که بر اسلام و مسلمانان واقع شد -که امید است تاریخ آن را ثبت کند- از قم به بورسا در ترکیه تبعید شدم، در حالى که فارغ البال، تحت نظر و مراقبت هستم علاقمند شدم که آن حواشى را به متن منتقل کنم، تا دسترسى به آن آسان شود و اگر خداى متعال توفیق دهد مسایل بسیارى را که نیاز به آن است بر آنها بیافزایم.
از خداى متعال امید توفیق دارم و از خوانندگان امید دعاى خیر براى رفع گرفتارى ها از کشورهاى اسلامى، بویژه براى پایتخت تشیّع و قطع دست بیگانگان از آن و امید حسن عاقبت براى این فقیر »

اما تاریخ نه تنها آن حوادث را بلکه انقلاب عظیمى را ثبت کرد، که در پى آن حادثه پدید آمد، انقلابى که بر تارک تاریخ رقم خورد، تومار عاملان آن حوادث را در هم پیچید و مهم تر آنکه بر آنانى که این تبعید را تدارک دیده بودند، چون صاعقه فرود آمد.

یَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنَا إِلَى الْمَدِینَةِ لَیُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَلَکِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَا یَعْلَمُونَ (سوره منافقون – آیه ۸)

 @Elham_ir دکتر الهام
📅 ۱۸ بهمن ۹۵