سراج معلم

این گیاه در اکثر نقاط دنیا من جمله قسمت‌های جنوب اروپا، ‌مصر، ‌آمریکا و چین پرورش داده می شود. طول ریشه متغیر و بین ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر است. ساقه آن منشعب استوانه‌ای بی‌کُرک، دارای خطوط طولی و در محل گره‌ها کمی فرو رفته است. گل‌های زرد طلائی این گیاه بصورت گل آذین در انتهای شاخه‌های اصلی و فرعی آن قرار دارند. این گیاه از لحاظ شکل ظاهر، گل‌ها و میوه بسیار شبیه به گیاه زیره بوده با این تفاوت که گل شوید زرد رنگ و گل زیره سفید رنگ است. زمان جمع آوری اواسط بهار تا اواسط تابستان است.

برخی خواص دارویی شوید عبارتند از:

* جویدن برگ‌های تازه شوید مشکل بی‌خوابی را تا حدی درمان می‌کند.

* عرق شوید در برطرف شدن سوءهاضمه، نفخ، استفراغ و سکسکه نیز موثر است.

* میوه شوید حاوی انواع مواد معدنی به خصوص کلسیم، منیزیم وغیره و همچنین حاوی تانَن فراوان است.

* مصرف دَم کرده میوه و یا برگ شوید به میزان ۲ تا ۳ لیوان در روز برای تسکین دل درد، دل پیچه، درد معده و حالت تهوع قابل توصیه است.

* کارشناسان نوشیدن یک فنجان عرق شوید را در یک لیوان آب سرد بعد از غذا برای کاهش چربی خون توصیه کرده‌اند.

* آنتی اکسیدان و فلاوونوئید سبزی شوید بهترین سد دفاعی در برابر سرطان و فرایند پیری است.

* شوید سرشار از کلسیم، آهن و منیزیم است که برای سالمندان، کودکان و خانم‌های باردار و شیرده بسیار مفید و مغذی است.

* جوشانده برگ و دانه این سبزی به دلیل دارا بودن عنصر آهن برای افراد مبتلا به “کم خونی” بسیار مفید است.

* هر ۱۰۰ گرم شوید تازه حدود ۸۵ گرم “ویتامین C” دارد به همین دلیل، مصرف این سبزی از ابتلا به بیماری‌های عفونی، تنفسی پیشگیری کند.

* مصرف منظم شوید برای افرادی که مدام دچار سنگینی پس از صرف غذا می‌شوند، بسیار مفید است چون این گیاه یکی از بهترین مواد طبیعی هضم غذا و پیشگیری از نفخ است.

* شایان ذکر است؛ شوید موجب کاهش چربی خون می‌شود.

* مصرف این گیاه موجب تحریک حرکات پریستالتیک روده می‌شود و برای درمان سوزش سردل توصیه می‌شود.

* شوید سرشار از فلاوونوئیدها و ویتامین B complex است که باعث ترشح آنزیم‌ها و هورمون‌هایی می‌شوند که آرامبخش هستند.

* این سبزی سرشار از کلسیم بوده و مصرف آن موجب تقویت دندان‌ها و استخوان‌ها می‌شود. همچنین از برگ‌ها و تخم‌های این گیاه به خاطر دارا بودن خواص ضدمیکروبی، به عنوان خوشبوکننده و طراوت دهنده دهان نیز استفاده می‌شود.

* دارای موادی موسوم به مونوترپنز است که دارای خواص ضدسرطانی هستند.

* محافظ خوبی برای جداره معده محسوب می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده بر روی موش‌ها مصرف این گیاه موجب کاهش ترشحات اسیدی معده شد اما هنوز در این مورد، تحقیقاتی بر روی انسان صورت نگرفته است.

* شوید حاوی موادی موسوم به پلی‌استیلن است که ثابت شده دارای فعالیت‌های ضد باکتری و ضد قارچ و نیز دارای اثرات ضد‌التهابی هستند