سراج معلم

مطابق فناوری موجود در پالایشگاه‌های کشور، به‌طور میانگین از هر بشکه نفت خام ایران فقط حدود 25 درصد به بنزین تبدیل می‌شود، این در حالی است که در میعانات گازی به‌دلیل سبک بودن این ماده نسبت به نفت خام، حدود 60 درصد محصول به بنزین تبدیل می‌شود. به‌طور دقیق‌تر در پالایشگاه ستاره خلیج فارس 62 درصد از سهم فرآورده‌های پالایشی متعلق به بنزین است، بنابراین مطابق محاسبات تخصصی صنعت پالایش (نظیر کرک اسپرید) قیمت واقعی میعانات گازی باید حداقل 20 درصد گران‌تر از نفت خام (ایران) باشد.

✔️ این در حالی است که این ماده گرانبها هیچ‌گاه به‌اندازه ارزش واقعی خود از ایران خریداری نشده است و ایران عمدتاً این ماده را ارزان‌تر از نفت خام به فروش رسانده است، برای مثال در سال 94 میعانات گازی ایران مطابق آمارهای بورس، حدود 23 درصد کمتر از قیمت نفت خام به فروش رفته است، علت این امر آن است که تجارت بین المللی گسترده و مشتریان متنوع در این زمینه وجود ندارد، به همین خاطر معمولاً میعانات گازی روی دست ایران می‌ماند و مسئولین وزارت نفت مجبور به ارزان فروشی آن می‌شوند.

✔️ اگر با یک حساب سرانگشتی میزان صادرات میعانات گازی از سال 1390 تا 1395 را به‌طور متوسط 200 هزار بشکه در روز، قیمت نفت خام متوسط در این 6 سال را 60 دلار و همچنین میزان ارزان فروشی میعانات گازی را که مجبور به آن شده‌ایم 25 دلار به‌ازای هر بشکه فرض کنیم، طی 6 سال مذکور، ایران 11 میلیارد دلار ضرر مالی به‌دلیل فروش میعانات گازی داشته است که در واقع می‌توان نیمی از «زیان دوچندان» مذکور را ناشی از خام‌فروشی میعانات، (عدم تبدیل آن به فرآورده بنزین و وارد کردن بنزین با قیمت بالا) و نیم دیگر را ناشی از ارزان‌فروشی میعانات گازی (در بسیاری از مقاطع ارزان‌تر از قیمت نفت خام) دانست، این در حالی است که کل هزینه سرمایه گذاری برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس، 4 میلیارد یورو معادل 4.6 میلیارد دلار بوده است. حتی اگر کل منابع مالی 4 میلیارد یورویی مذکور را خود دولت یا صندوق توسعه ملی در فواصل زمانی مناسب و بدون معطلی پرداخت کرده بودند، در مجموع و به‌خاطر ضرر 11 میلیارد دلاری مذکور، منفعت بیشتری نصیب کشور می‌شد.

📃متن کامل در لینک زیر:
🌐 goo.gl/JnZhof